Na czym polega klauzula sumienia
Klauzula sumienia była kontrowersyjnym tematem od momentu jej wejścia w życie. Byliśmy świadkami, jak dużo osób sprzeciwiało się temu zapisowi i placówek medycznych, które go używają. Klauzula wywołała spore poruszenie w świecie medycyny i wymusiła debatę etyczną. Przeczytaj, na czym polega klauzula sumienia i w jakiej sytuacji nie może być stosowana.
Klauzula sumienia
Klauzula sumienia to przepis prawa, który umożliwia lekarzom nie zrealizować świadczenia usług, w przypadku usługi naruszającej jego przekonania moralne i religijne. Klauzula sumienia ma na celu ochronę praw lekarzy służby zdrowia, którzy czasem są zobowiązani do przeprowadzenia procedur, sprzecznych z ich osobistymi założeniami moralnymi lub religijnymi. Klauzula została opublikowana w ustawie o zdrowiu i opiece społecznej z 2008 r. i od czasu publikacji została rozszerzona. Jest kilka szczególnych sytuacji, kiedy pracownicy służby zdrowia powołują się właśnie na klauzulę sumienia. Z reguły dotyczy to eutanazji, usuwania ciąży czy tabletek poronnych.
Warto mieć na uwadze, że nie w każdej sytuacji lekarz i lekarz dentysta ma możliwość powołać się na klauzulę sumienia. W przypadku niespodziewanych sytuacji, gdy pojawia się ryzyko uszkodzenia ciała lub utraty życia, należy udzielić pomocy bez względu na własne przekonania. Na przykład, jeśli kobieta przyjedzie do szpitala z powikłaniami po aborcji, a stan zdrowia jest ciężki, lekarz jest zobowiązany do udzielenia jej niezbędnej pomocy medycznej.
Skuteczność aborcji farmakologicznej
Czas trwania ciąży jest kluczowy w ocenie skuteczności tej metody aborcji. Najwyższy procent skuteczności istnieje w początkowych 6 tygodniach. Po upływie tego czasu, spada praktycznie do 0%. Duży od setek kobiet nie zdaje sobie sprawy z zagrożenia i zamawia tabletki online, skutkuje to oszukaniem przez osoby, którym zależy tylko na masowym zysku. Skuteczność aborcji farmakologicznej jest niejasna i nawet przeprowadzenie jej w początkowych tygodniach ciąży, nigdy nie uzyskamy 100% skuteczności. Nie ma również pewności odnośnie bezpieczeństwa wykonywanego zabiegu aborcji domowej.
Klauzula sumienia – nowelizacja ustawy
Jakiś czas temu w ustawie o zawodzie lekarza i lekarza dentysty z 5 grudnia 1996r. pojawiał się zapis, który pozwalał lekarzowi odmówić świadczenia medycznego, niezgodnego z jego własnym przekonaniem. Jeśli doszło do takiej sytuacji, lekarz musiał odnotować taką sytuację w dokumentacji medycznej oraz wskazać inną placówkę medyczną, gdzie pacjent może zrealizować usługę.
Ta ustawa została jednak zmieniona. Obecnie, lekarz nie ma obowiązku wskazać innej placówki medycznej tylko sam podmiot leczniczy, gdzie pacjent się zgłosił. Mimo to, dalej jest zapis o tym, że “lekarz musi udzielić pomocy w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu może spowodować ciężkie uszkodzenie ciała, niebezpieczeństwo utraty życia, ciężki rozstrój zdrowia.”
Aborcja a klauzula sumienia
Lekarz na terenie Polski ma możliwość odmówić wykonania zabiegu usuwania ciąży, powołując się na klauzulę sumienia. Przerwanie ciąży jest możliwe tylko w dwóch sytuacjach:
- gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub stanu zdrowia ciężarnej
- gdy pojawia się uzasadnione przypuszczenie, że ciąża pojawiła się w wyniku czynu zabronionego (np. kazirodztwo, gwałt).
Aborcja w Niemczech – zobacz.
Czy klauzula sumienia jest potrzebna?
Osoby nie popierające klauzuli sumienia sądzą, że lekarze powinni być otwarci na światopogląd pacjentów. Uważają, że lekarze nie powinni patrzeć na swoich pacjentów przez pryzmat osobistych przekonań, a zamiast tego skupiać się na ich stanie zdrowia i ochrony życia. Mając na uwadze statystyki, lekarze w Polsce często powołują się na klauzulę sumienia, kiedy pacjentka wymaga przepisania tabletki “dzień po”, czy antykoncepcję. W takim świetle sprawy, duża grupa kobiet z jednością uważa, że jest to zmniejszenie wolności i ich możliwości.
Jak to zwykle bywa, zawsze jest przeciwna strona medalu. Obecnie w Polsce jest grupa, która aprobuje klauzulę sumienia. Twierdzą, że jeśli nie ma ochrony dla osób, które nie mogą lub nie chcą brać udziału w niektórych praktykach, są zmuszeni do dymisji z pracy lub byliby potępiani przez pracodawców.
